Lezing "In and Out the Twilight Zone"                            28-02-2016

van Nando Harmsen

Vandaag stond een zeer inspirerende lezing op het programma van Nando Harmsen.  

De letterlijke aankondiging op zijn website

Fotograferen rond zonsopgang, zonsondergang of in de schemering levert vaak bijzondere beelden op. Het licht is zachter, schaduwen langer en de hemel wordt gekleurd door het eerste of laatste licht van de dag. Dit soort foto’s vraagt meer van de fotograaf en de camera. Hogere ISO waarden, langere sluitertijden en grotere contrasten. Het fotograferen in de nacht zelf levert nog meer uitdaging op. De presentatie “In and out the Twilight Zone” werpt een blik op mijn manier van werken en hoe ik zover ben gekomen. Het laat door middel van een groot aantal voorbeelden zien hoe ik te werk ga met het maken van mijn foto’s. Denk daarbij aan eenvoudige trucjes die toegepast kunnen worden om het fotograferen te veraangenamen, maar ook aan handvatten die een betere foto opleveren. Het is geen ingewikkeld theoretisch verhaal maar vooral praktisch van aard.

Tips en trucks

Hieronder een paar van zijn tips die ik tijdens zijn boeiende verhaal met vele mooie foto's heb kunnen noteren:

Over het materiaal

• Een statief dient goed, degelijk en zwaar te zijn
• Een vergrendelbare draadontspanner is handig

Over instellingen

• Fotografeer in RAW, dan heb je achteraf meer mogelijkheden om te corrigeren
• Zet de ruis reductie functie op je camera uit. Dit verdubbelt de sluitertijd
• Klap je spiegel op of gebruik de Live-view functie (voorkomt trillingsonscherpte door klappen van de spiegel)
• Gebruik diafragma voorkeuze
• Gebruik de zelfontspanner (geen trilling door indrukken knop)
• Zet de witbalans, ook in schemering op daglicht (5200K)->Dan komt het blauwe beter over.

Diversen

• Wolken maken de lucht probeer wolken mee te fotograferen indien mogelijk
• Varieer met je brandpuntsafstand. Bij een groot brandpunt afstand moet je verder van je onderwerp weg, maar krijg je meer details van de achtergrond mee.
• Probeer ook meerdere belichtingen en Filters uit
• Houd je iso zo laag mogelijk
• Diafragma 8 geeft vaak een goeie scherpte
• Als je een klein beetje onderbelicht, dan worden de kleuren intenser
• Met filters is het mogelijk om, door de langere sluitertijd die dan nodig is, beweging in de lucht vast te leggen
• Bij schermering zou je een 3 stops filter kunnen gebruiken. Een 10 stopper kun je gebruiken om een wateroppervlak te egaliseren.
• De maan fotograferen terwijl het bewolkt is kan verassende beelden opleveren
• Reflectie door het maanlicht in water kan extra licht in je foto opleveren
• Bij maanfotografie is het niet verstandig om lange sluitertijden te gebruiken. De maan beweegt namelijk. Een hogere ISO waard is hier aan te bevelen.
• Ook bij sterren fotografie, tenminste als je veel sterren op de foto wil krijgen, dien je hoge ISO waarden te gebruiken.
• Bij avond- en nacht fotografie is het aan te bevelen om de volgende lichtbalans instellingen te gebruiken: Tussen 3400K (bij geen kunstlicht) en de 4000K (bij veel kunstlicht in de buurt).
• Door de lichtbalans niet op automatisch te zetten, maar handmatig in te stellen ben je beter in staat om het resultaat te beoordelen op je camera. Een automatische lichtbalans gaat voor je corrigeren.
• Scherpstellen in het donker is lastig. Tips: Autofocus uitzetten, via liveview helemaal inzoemen op lichtbronnetje en daarop scherpstellen.
• Hoe bepaal je hoe lange sluiterijd je nodig hebt? Maak een testfoto met maximale ISO.bepaal hoe lange sluitertijd hierbij nodig is en reken dan terug. Bijvoorbeeld:
• • ISO 6400 -> 30 sec (diafragma 2.8)
  • ISO 3200 -> 1 min (diafragma 2.8)
  • ISO 1600 -> 2 min (diafragma 2.8)
  • ISO 800 -> 4 min (diafragma 2.8)
  • Etc.
  • Een kleiner diafragma verdubbeld de tijd ook steeds weer voor iedere stop.
• Zet de camera goed horizontaal(gebruik ingebouwde kompas) anders kost het je later te veel beeldmateriaal na het rechtzetten.
• Bij sterren fotografie werkt een lange belichting niet, want door de beweging van de sterren krijg je strepen. Er is een handige formule om de benodigde belichting te berekenen, zodat je geen strepen krijgt:
• 600/(brandpunt*cropfactor)=sluitertijd. Bijvoorbeeld:
• • 35 mm + 1,6 Crop = 10 sec
  • 15 mm + fullframe = 40 sec
  • 17 mm + 1,6 crop = 22 sec.
  • Bij camera's met de wat hogere resoluties kun je inplaats 600 als teller 500 of 400 nemen.

Nabewerken

• Door contrast in je foto toe te voegen kunnen meerdere sterren en zelfs delen van melkwegstelsels te voorschijn komen.
• Voor deepsky fotografie is speciale software beschikbaar. Dit is software waarbij er meerdere foto's van de sterrenhemel worden ingeladen in het programma, waarbij er rekening wordt gehouden met de draaiing van de aarde. Op de website van nandoonline.com staat een handleiding.
• Handig om te weten is dat de poolster niet beweegt. Door deze als middelpunt te gebruiken en dan lange sluitertijden te gebruiken kun je hele mooie effecten bewerkstelligen.

Deze en nog veel meer tips en handvaten kwamen langs tijdens de twee uur derende presentatie van Nando Hamsen. 

Maar uiteindelijk zullen we zelf aan de slag moeten om ervaring op te doen. 

Hieronder nog een paar foto's uit de presentatie van Nando Harmsen.

Meer info is ook terug te vinden op zijn site: www.nandoonline.com

Marc Cremers